W kalendarzu świąt nietypowych znajduje się takie święto jak Dzień Uśmiechu. Pierwszy piątek października wielu nauczycielom kojarzy się z symbolem żółtej uśmiechniętej buźki, która jest wyrazem naszego szczęścia. Ten dzień, to doskonała okazja do uzmysłowienia dzieciom czym są emocje i w jaki sposób je wyrażamy.

Idea świętowania i celebrowania uśmiechu wydaje się być bardzo właściwa. Badania pokazują, że nasz uśmiech sprzyja poprawie nastroju, wydzielaniu hormonów szczęścia, ogólnemu poczuciu rozluźnienia, a nawet wzmacnia układ odpornościowy organizmu. Dowiedziono nawet, że radość i uśmiech bywa zaraźliwa, gdyż udziela się osobom z najbliższego otoczenia.

Rodzice, nauczyciele i opiekunowie mają duży wpływ na to, w jaki sposób dziecko patrzy na świat. Warto mieć na uwadze fakt, że nie wszystkie pociechy posiadają zdolność do odczytywania emocji i nazywania ich, czasami zdarza się, że występuje problem z właściwą interpretacją grymasu twarzy symbolizującego daną emocję i przez to zrozumieniem jej. Jest to ważna umiejętność, dzięki której możemy interpretować sygnały społeczne.

Z okazji Dnia Uśmiechu mam propozycję trzech zabaw angażujących dziecko do poznania emocji, uczuć oraz wyrazów twarzy jakimi są wyrażane. Ruch i śmiech to zdrowie, dlatego zachęcam do aktywności stymulujących wydzielanie endorfin.

Zabawa Nr 1

Każde dziecko otrzymuje pisaki i kartkę. Nauczyciel rysuje jednocześnie mówiąc „uśmiechnięta buźka” i uśmiechając się do dziecka. Zadaniem dziecka jest odwzorowanie rysunku i naśladownictwo wyrazu twarzy. Modyfikujemy rysunki zgodnie z emocją: smutna buzia z płynącą łezką, rysując przechylone, podniesione brwi itd. Możemy dodać gestykulację do wyrażanych emocji. Pobawmy się z dzieckiem w zgadywanki: Jaką emocję widzisz? Co czuję?

Dzieciom zupełnie nieświadomym wyrazów twarzy pomóżmy używając stymulacji dotykowej. Przy pomocy palców na twarzy dziecka pokazujemy smutek, strach, uśmiech.

Zadanie Nr 2

Tutaj popracujemy nad świadomością poznawczą i wzrokową dziecka za pomocą ćwiczeń ruchowych. Potrzebujemy buźki z emocjami, wydrukowane na kartkach A4 lub A3 zależy od preferencji (teraz mamy dostępne na rynku poduszki z emocjami, woreczki sensoryczne, które świetnie sprawdzą się do tej zabawy). Przyklejamy emotki taśmą do podłogi tak, aby powstał okrąg i dziecko mogło stanąć w środku. Dla lepszego czucia ciała może stanąć na poduszce sensorycznej.

Na słowne polecenie nauczyciela dziecko skacze na wskazaną emocje. Buźki mogą być w różnych kolorach tak jak na zdjęciu powyżej, co pomoże urozmaicić grę i ćwiczyć dodatkowe umiejętności.  Dzieci uczą się odróżniania kolorów, emocji, różnicowania odległości. Podczas skakania wykorzystujemy układ propioceptywny, przedsionkowy związany z równowagą, dziecko potrzebuje energii, odpowiedniej postawy ciała, aby skoczyć na wskazane miejsce.

Zabawa Nr 3

Przygotuj emotki na kartce A4 i wytnij je. Każde dziecko dostaje taki sam zestaw buziek. Prowadzący zajęcia układa wzór z buziek, dzieci mają za zadanie odszukać odpowiednie emotki i odtworzyć wzór.

Dzięki tego typu ćwiczeniom nasi podopieczni zdobywają umiejętności dopasowywania pomocne do wykorzystania w innych tego typu zabawach.

Zachęcam również nauczycieli, którzy mają dzieci potrzebujące silniejszych stymulacji dotykowych, do wykonania wspólnie z dziećmi buziek, rysując klejem ważne elementy i posypując solą, kaszą, na dużo większym formacie.

Cele i korzyści z przygotowanych zabaw

• koordynacja oko-noga
• stymulacja przedsionkowa
• identyfikacja kolorów
• wyobraźnia przestrzenna
• usprawnianie małej motoryki
• stymulacja wzrokowa
• świadomość emocji
• odczytywanie emocji z wyrazu twarzy

O autorze: mgr Paulina Frąckiewicz

Terapeuta Integracji Sensorycznej, Terapeuta Ręki, Terapeuta Treningu Umiejętności Społecznych. Nauczyciel wczesnoszkolny i przedszkolny, oligofrenopedagog. Posiada doświadczenie w pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Pracuje w przedszkolu terapeutycznym dla dzieci z autyzmem. Mama 2 wspaniałych dzieci, szczęśliwa żona. Uwielbia pracę z dziećmi, kocha podróże, a w międzyczasie poszerza swoją wiedzę o kolejne kursy.